Ο ΑΠΟΛΛΩΝ ΣΜΥΡΝΗΣ ΣΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ

Η "Ελαφρά ταξιαρχία" επιστρέφει μετά από 13 χρόνια στην μεγάλη ποδοσφαιρική κατηγορία.
Μεγάλη και η ιστορία του ΑΠΟΛΛΩΝΑ, όπως περιγράφεται στην ιστοσελίδα του συλλόγου:

Τα πρώτα χρόνια     Η ένδοξη και θρυλική ιστορία του Απόλλωνα ξεκινάει στην ελληνική ακμάζουσα Σμύρνη της Μικράς Ασίας στα τέλη του 19ου αιώνα. Στην τότε κοιτίδα του πολιτισμού και της πόλης του εμπορίου, εν έτει 1890 ιδρύεται το αθλητικό σωματείο «ΟΡΦΕΑΣ». Ένα χρόνο αργότερα, το 1891, τα μισά περίπου μέλη του ΟΡΦΕΑ, μεταξύ των οποίων ο μητροπολίτης Χρυσόστομος Σμύρνης και ο Εμμανουήλ Σάμιος, αποσχίζονται και αποφασίζουν να δημιουργήσουν το φιλαρμονικό σύλλογο με την ονομασία «ΑΠΟΛΛΩΝ», το όνομα του θεού ήλιου και προστάτη της μουσικής. Διαλέγουν επίσης ως χρώματα του νεοσύστατου αυτού συλλόγου το γαλάζιο και το λευκό, τα «κυανόλευκα» χρώματα της Ελλάδας, της ελληνικής σημαίας, θέλοντας να διαλαλήσουν την προέλευση και την καρδιά του συλλόγου αυτού, να καταδειχθεί ο αποκλειστικά ελληνικός χαρακτήρας της ομάδας μέσα στην τουρκοκρατούμενη πόλη.

Πρώτο τμήμα του νεοσύστατου αυτού συλλόγου ήταν το Φιλαρμονικό. Πρώτες δραστηριότητες, η οργάνωση συναυλιών καθώς και φιλολογικών συγκεντρώσεων, με κύριο σκοπό να αναπτερώσουν το φρόνημα των ελλήνων κατοίκων της κοσμοπολίτικης Σμύρνης και των περιχώρων της και να τους υπενθυμίζουν ότι δεν είναι ένας λαός σκλάβων, αλλά ένας λαός με αρχαία και μεγαλοπρεπή ιστορία. Περί τα τέλη του 1893, οργανώνεται και το αθλητικό του τμήμα του συλλόγου, το οποίο λαμβάνει μέρος στους πρώτους αγώνες της Σμύρνης το 1894. Οι αγώνες αυτοί οργανώνονται από τους Άγγλους φιλάθλους του Μπουρνόβα. Σε αυτούς τους αγώνες οι αθλητές του Απόλλωνα κατέκτησαν αρκετές πρώτες νίκες. Πολυνίκης αναδείχθηκε μία θρυλική μορφή του σμυρναίικού αθλητισμού και μετέπειτα Ολυμπιονίκης, Θεολόγος Αναστάσογλου. Οι Άγγλοι φίλαθλοι συνεχίζουν τη διοργάνωση των αγώνων αυτών μέχρι το 1903, πάντοτε φυσικά με τη συμμετοχή του Απόλλωνα.  Το 1894 ο Απόλλων με την εκλογή του νέου του προεδρείου αποφασίζει να υιοθετήσει ως έμβλημά του τρείς δρομείς και παράλληλα να καταρτίσει εκδρομικό τμήμα. Από τις πρώτες εκδρομές που οργάνωσε ήταν στην Έφεσο και στο Αϊδίνη που έλαβε μέρος και ο Ρώσος λόγιος και ιστορικός Φριγκόλ.  Η τρίτη επέτειος της ίδρυσης του Απόλλωνα γιορτάστηκε πανηγυρικά. Ο πρόεδρος του Ν. Κουλμάης εξεφώνησε τον πανηγυρικό της ημέρας, ενώ ο φημισμένος σμυρναίος λόγιος Στίλπων Πιττακής μίλησε για το μαντείο των Δελφών και για τον ύμνο προς το θεό Απόλλωνα. Επάνω σε ειδικό βάθρο είχε στηθεί βωμός προς τιμή του θεού Απόλλωνα, ενώ οκτώ Σμυρνιοί νέοι, δαφνοστεφανωμένοι και ενδεδυμένοι χλαμύδες έψαλλαν τον Πινδαρικό προς τον Απόλλωνα ύμνο:

Μετάφραση: Ακούστε με, εσείς που κατέχετε τον βαθύδασο Ελικώνα, αρματωμένες κόρες του μεγαλόπρεπου Διός! Πετάξτε να ξεγελάσετε με τα λόγια σας τον αδελφό σας τον χρυσόμαλλο Φοίβο, που στις δίδυμες κορυφές του βράχου του Παρνασσού, με την συνοδεία λαμπρών Δελφικών παρθένων ξεκινά για τα κρυστάλλινα ρεύματα της Κασταλίας, διασχίζοντας στο Δελφικό ακρωτήρι την προφητική κορυφή

Το 1894 το συμβούλιο του γυμναστικού συλλόγου του Απόλλωνα απαρτίζεται από τον πρόεδρο Ματθαίο Προβατόπουλο και τους Θ. Βατίδη, Ιάκωβο Κουλαμπίδη, Γρηγ. Σοφιανόπουλο, Γ. Οικονομίδη, Α. Κουλαμπίδη και Θ. Παπαδημητρίου. Αυτή την εποχή αποκτά και ιδιόκτητο γήπεδο. Αρχικά αγωνίζονταν σε αυτό μόνο τα μέλη του. Αργότερα όμως διοργάνωνε αγώνες στους οποίους μπορούσαν να λάβουν μέρος και άλλοι σύλλογοι.  Στο σημείο αυτό πρέπει να σταθούμε λίγο στο ιστορικό της ίδρυσης του πρώτου γηπέδου του Απόλλωνα.  Το 1880, ο Ιωάννης Δαμβέργης μαζί με τους Απόστολο Ψαλτώφ, Στέφανο Παπαμιχάλη και Ι. Μακρουλίδη, όλοι τότε μαθητές της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης, δημιούργησαν ένα πρόχειρο γυμναστήριο σε κάποιον ανοικτό χώρο, γνωστό με το όνομα «του έρωτα τ΄αλάνι». Αφού άνοιξαν χαντάκια, το περιέφραξαν χρησιμοποιώντας λόγω ελλείψεως χρημάτων σκοινί απλώστρας! Κατόπιν, με σκληρές οικονομίες αγόρασαν και όργανα γυμναστικής.    Στο γήπεδο αυτό γυμνάζονταν νέοι απ’ όλη τη Σμύρνη πληρώνοντας μία πεντάρα. Ως ταμίας είχε ορισθεί ο Μακρουλίδης. Το πρωτόγονο αυτό γυμναστήριο αποτέλεσε τον πρόδρομο του γυμναστηρίου του Απόλλωνα, αλλά και την κυψέλη για τους μετέπειτα μεγάλους αθλητές του συλλόγου. Γι’ αυτό και τον δημιουργό αυτού του γυμναστηρίου, τον Ι. Ψαλτώφ, τον αποκαλούσαν «παππού» του Απόλλωνα. Αργότερα ο γυμναστικός σύλλογος «Απόλλωνας Σμύρνης» μετακόμισε σε κάποιον χώρο απέναντι στο ελληνικό Ορφανοτροφείο, ενώ στην συνέχεια κατασκεύασε μεγάλο και σύγχρονο γυμναστήριο στην συνοικία του αγίου Τρύφωνα, κοντά στο φημισμένο θέατρο «ΤΕΡΨΙΘΕΑ».  Το 1901 ο Απόλλων διοργανώνει τις πρώτες λεμβοδρομίες της Σμύρνης, με τη συμμετοχή του άλλου μεγάλου σμυρναίικου σωματείου, του «Πανιωνίου Γυμναστικού Συλλόγου», ο οποίος ιδρύθηκε το 1898 και προήλθε από την συνένωση των σωματείων “ΟΡΦΕΑΣ” και “ΓΥΜΝΑΣΙΟ”. Στους αγώνες αυτούς προστέθηκε το 1906 και ένα άλλο σωματείο, ο “ΠΕΛΟΠΑΣ”, που έδρευε στην Μελαντία (Καρατάς) και ο ιδρύθηκε από τον Όμηρο Ωνάση, θείο του εφοπλιστή Αριστοτέλη Ωνάση. Πρώτος αυτός εισήγαγε στην Σμύρνη και το άθλημα της πυγμαχίας με λαμπρά αποτελέσματα.